Er heerst nog steeds een stigma rond kanker, vooral rondom werk. Hoe is dit stigma te herkennen, wat zijn de gevolgen en wat is ertegen te doen?
Met name rondom arbeidsparticipatie zijn er veel onterechte vooroordelen over mensen die kanker hebben (gehad). Het beeld bestaat dat zij een grote kans hebben op terugval, hetzij lichamelijk, hetzij mentaal en dat ze daardoor niet betrouwbaar zijn als werkkracht. Daarom durven veel mensen met kanker er binnen hun werk niet over te praten en lopen ze goede ondersteuning mis. Het leidt bovendien tot onnodige kosten voor patiënt, de werkgever en de zorg.
Drie redenen voor stigmatisering kankerpatiënten
Het stigma openbaart zich op drie manieren.
- Werknemers durven niet over kanker, de behandelingen en de gevolgen te praten, omdat ze bang zijn hiermee hun loopbaan te beschadigen. Dat is jammer want er is juist behoefte aan tijdelijke aanpassingen om het werk vol te kunnen houden. Helaas is hun angst niet geheel onterecht.
- De beleving bij werkgevers is in veel gevallen dat mensen met (of na) kanker minder fit, psychisch labiel of beperkt inzetbaar zijn en dat dit gevolgen heeft voor de continuïteit en productiviteit van de organisatie. Daarom achten veel werkgevers hen onvoldoende betrouwbaar als werkkracht. Uit onderzoek (zie hieronder) is gebleken dat mensen met kanker 40% minder kans hebben op nieuw werk. Zij worden minder makkelijk aangenomen dan werknemers met bijvoorbeeld autisme, chronische aandoeningen of blindheid.
- Mensen met kanker passen deze manier van denken ook op zichzelf toe. De vooroordelen, in combinatie met de langetermijngevolgen van kanker die ze zelf ervaren, geven hen het gevoel dat het geen zin heeft te re-integreren of te solliciteren, of pas als er sprake is van (volledig) herstel.
De oplossing: kennis
Stigmatisering begint bij onvoldoende en incorrecte kennis. En stigma is nooit terecht, omdat het alle gevallen over één kam scheert. Iedereen kan kanker krijgen, en iedereen reageert daar anders op. Veel mensen herstellen volledig. Sommige mensen houden beperkingen en anderen herstellen nauwelijks of overlijden. Door meer te weten over de mogelijke gevolgen van de ziekte, en door gebruik te maken van kennis die er is over kanker in het arbeidsproces, kunnen werkgever en werknemer in dialoog de beste oplossing per situatie kiezen.
Liever autisme of slechthorendheid dan kanker
Er zijn talrijke factoren die ervoor kunnen zorgen dat mensen minder makkelijk een baan vinden. Start Foundation heeft een aantal van die factoren onderzocht. Dit ‘ProfielAcceptatieonderzoek’ laat zien in hoeverre bepaalde profielen worden geaccepteerd door werkgevers. Hieruit blijkt dat de kans dat een werkgever iemand na kanker een baan aanbiedt, sterk verlaagd is. Dat benadrukt de noodzaak om te streven naar het behoud van werk.
bron: www.startfoundation.nl